Binnenkijken bij Chateau de Beaucastel

Op bezoek bij Chateau de Beaucastel. For real? Ja! Het is een van de tophuizen van Chateauneuf-du-Pape en ligt in het noordwesten van de appellatie. In deze blog vertel ik je meer over het bezoek.

De geschiedenis van  Chateau de Beaucastel

De geschiedenis van het chateau gaat terug naar de 16e eeuw, maar de familie Perrin komt pas begin vorige eeuw in beeld. In 1909 neemt Pierre Perrin het stokje over van zijn schoonvader en heeft het gelijk zwaar te verduren: phylloxera. De eerste twee generaties waren vooral druk met het opnieuw planten van de wijngaard.

Er kwam nieuw licht in de tunnel: Jacques Perrin. Een visionair. Hij deed dingen die nog niemand deed in die tijd. In de jaren vijftig boerde hij al biologisch. Zo’n vijfentwintig jaar later ging hij over op biodynamisch. Jacques was zijn tijd ver vooruit en hield zich niet aan de bureaucratische regeltjes. Helaas overleed hij plotseling en moesten zijn zonen het overnemen. Ze moesten alles op alles zetten om overeind te blijven, dus de stand van de maan parkeerden ze even. Op dit moment werken ze biologisch en hier en daar biodynamisch. Met 100 hectare is de wijngaard te groot om volledig biodynamisch te werk te gaan.

Het magische terroir

Het bijzondere van Beaucastel is natuurlijk het terroir. Mijn wijnhart maakte een sprongetje bij het zien van de rolkeien – les galets roulés. Ik stuurde een appje naar mijn vriendengroep, die reageerde met ‘huh, wat – zit er goud in die stenen, ofzo?’. Eh hallo, waar zie je een wijngaard vol met grote keien? Dit is uniek voor Chateauneuf-du-Pape en zorgt voor de bijzondere wijnen die de streek rijk is.

Het magische terroir van Beaucastel

De stenen liggen op de oppervlakte, daarna komt zand, klei en kalk. Deze lagen zijn een overblijfsel van de Rhone die hier ooit stroomde en destijds 9 kilometer breed was. Vroeger waren die stenen extra hard nodig omdat ze de warmte van overdag vast hielden voor ‘s nachts. Nu met global warming is de warmte eigenlijk geen issue meer. Wat wel handig is, is dat de stenen een beetje vocht (damp) vast houden na een regenbui. In tijden van droogte kan dat het verschil maken.

Een andere unieke feature van het terroir is de wind, Le Mistral. Die overigens lekker tekeer ging toen wij door de wijngaard liepen. ‘Oh, this is just a soft breeze’ – volgens onze gids. We waaiden bijna weg 😉

Dertien druivenrassen

Waar menig wijnhuis slechts een selectie van de toegestane druivenrassen gebruikt in hun C9dP-wijn, gebruikt Chateau de Beaucastel alle druivenrassen. Dat zijn er dertien, als je de kleurmutaties als één telt, te weten:

• Grenache
• Syrah
• Mourvèdre
• Cinsault
• Clairette
• Vaccarèse
• Bourboulenc
• Roussanne
• Counoise
• Muscardin
• Picpoul
• Picardan
• Terret noir

Ook hier valt op dat de familie Perrin niet voor de makkelijkste weg kiest. Dat zou namelijk de aanplant van lekker veel grenache (noir) zijn. Die groeit makkelijk en levert veel op. Global warming zorgt er wel voor dat ze zich moeten aanpassen. Het wordt te warm voor syrah. Mourvèdre en grenache zijn druivenrassen die de hitte beter aan kunnen. Gelukkig had Jacques Perrin dat allang in de smiezen en staat mourvèdre veel aangeplant op de wijngaarden van Beaucastel. De gemiddelde leeftijd van de stokken is 60 jaar.

Van druif tot wijn

De oogsttijd is aangebroken. Met zo’n 30 man hebben ze zes weken nodig om 100 hectare wijngaard te oogsten. Hard werken! Na de oogst worden de druiven naar de kelder gebracht en wordt er twee keer gesorteerd. Er vindt een sortering plaats voor en na ontsteling. Alleen het beste fruit gaat door naar de volgende ronde.

Die volgende ronde is afhankelijk van het druivenras. Alle druivenrassen worden apart gevinifieerd. Voor de witte wijn worden alle zes druivenrassen gebruikt, maar is roussanne met 80% de koning van de blend. Voor de rode wijn worden alle druivenrassen gebruikt en bestaat ongeveer 5% van de blend uit witte druivenrassen.

De witte druiven gaan – apart – naar de pers en gaan vervolgens met behulp van zwaartekracht (om de kans op oxidatie te minimaliseren) naar de tank waar ze worden vergist. Ongeveer dertig procent van de druiven vergist op hout. Alle druivenrassen ondergaan, ook grenache blanc, een malolactische omzetting. Daarna worden ze geblend en rijpen ze nog 8 maanden in grote foeders.

Bovenin staat de pers, onderin de tank. Handig!

Voor de blauwe druivenrassen geldt uiteraard een ander procedé. Syrah en mourvèdre worden op hout vergist, omdat deze meer zuurstof nodig hebben tijdens de fermentatie. Twee keer per dag wordt de hoed ondergedompeld om meer kleur en smaak te onttrekken. De andere druivenrassen worden vergist in cementen tanks. Na de alcoholische vergisting – in hout of cement – worden ze overgeplaatst in grote foeders.

Chateau de Beaucastel staat bekend om hun controversiële manier van vinificeren. Flitsverhitting (ook wel ‘flash heating’ of ‘vinification á chaud’ genoemd) houdt in dat de blauwe druiven snel opgewarmd worden naar 70 graden en vervolgens weer snel worden terug gekoeld. Hierdoor worden alleen de schilletjes verwarmd. Dit proces deactiveert de stof ‘laccase’, een enzyme dat oxidatie bevordert en zorgt er dus voor dat voor en tijdens de fermentatie minder sulfiet gebruikt hoeft te worden.

Na de malolactische gisting wordt de blend gemaakt en verblijft de blend nog 18 maanden in grote foeders. Er staan hier en daar nog wat kleine vaten in de kelder, maar die worden alleen gebruikt om de grote foeders bij te vullen.

#strikeapose in de kelders van Beaucastel.

We gaan proeven

Chateauneuf du Pape Blanc 2016
Roussanne is een lastpak. Het druivenras geeft kleine trossen en kleine druiven met een dunne schil. Houdt niet van regen en wind. Je moet ‘m weten te temmen – succes met de wedstrijd. Als dat lukt, is roussanne aromatisch en geeft ‘ie structuur. Ondanks de hitte weet de druif de knisperende zuren te behouden.

Dat proeven we ook. Vol en fris tegelijk, dat is knap. Floraal, kruidig, prachtig.

Het is aan te raden deze witte chateauneuf of binnen vijf jaar te drinken, of na 15 jaar. De eerste vijf jaar geeft hij mooie, primaire tonen. Na 15 jaar hebben de tertiaire aroma’s het overgenomen en heeft de wijn een transformatie ondergaan.

Roussanne vieilles vignes 2017
De wijn is piepjong, maar de wijnstokken stokoud. De leeftijd van de stokken is gemiddeld 100 jaar. Oudere stokken produceren doorgaans minder, maar geconcentreerder sap. In dit geval zijn vier stokken goed voor drie flessen.

Hoewel de wijn jong is, zijn de aroma’s fe-no-me-naal. Wat een wijn. Abrikozenjam, kamperfoelie, boter, brioche, exotisch fruit.

Côtes du Rhône 2016 Coudoulet
De druiven zijn afkomstig van ‘de andere kant van de weg’. Geen Chateauneuf-du-Pape, maar een Côtes du Rhône. De blend bestaat uit 30% grenache, 30% mourvèdre, 20% syrah en 20% cinsault. Verder wordt de wijn op precies dezelfde wijze als C9dP gemaakt.

‘It’s a spoiled Côtes du Rhône’. Het eerste wat mij opvalt is de kruidigheid. Aangevuld met donker fruit. De tannines komen binnen, maar de wijn is ook pas net gebotteld. Nog even laten liggen.

Chateauneuf du Pape 2016
In een jonge C9dP domineert het sappige, jeugdige enthousiasme van de grenache. Stapje-voor-stapje neemt mourvèdre het over en geeft het terroir een podium. Voor nu noteer ik: ‘veel fruit, kersen, bramen, snufje kruiden, zwarte peper’. Ik vind de tannines aangenamer dan bij de Côtes du Rhône. Maar verder: heb geduld. Over vijftien jaar word je beloond.

Chateauneuf du Pape 2008
Gelukkig mogen we ook een oudere C9dP proeven en begrijp ik helemaal wat er bedoeld wordt met mourvèdre en het terroir. Het sappige fruit ingeruild voor donker fruit, rozijntjes, pure chocolade, gedroogde pruimen, tijm en dennennaalden. De zuren zijn nog steeds aanwezig en de tannines zijn mooi zacht. Hmmmmmmm.

Chateauneuf du Pape 2001
We gaan nog verder terug de tijd in. Hier kan ik uren aan ruiken. Elke keer komt er weer een andere geur tevoorschijn. De aroma’s gaan een laag dieper: aardse tonen. Veel meer champignons, bosgrond, maar ook bramenjam en gedroogde pruimen.

De wijnen van Chateau de Beaucastel zijn in Nederland bij Sauter te koop.