Het is misschien wel de mooiste wijnstreek ter wereld: de Douro-vallei. De wijnstokken staan in keurige rijen opgesteld op de enorm steile hellingen aan de oevers van de Douro-rivier. Een plaatje waar je geen genoeg van kunt krijgen.
Wie vanuit Porto de rivier volgt, komt vanzelf bij de wijngaarden uit. Vroeger werden de wijnen in vaten per schip vervoerd. De Douro-rivier functioneerde als snelweg. De meeste wijnmakerijen lagen destijds zelfs pal aan de rivier. Er waren amper wegen en bovendien was het er ‘s zomers snikheet. De druiven moesten zo snel mogelijk worden vergist, zodat de wijn verscheept kon worden naar de koele kelders van Vila Nova de Gaia, de stad tegenover Porto, aan de andere kant van de Douro.
Vila Nova de Gaia
Vila Nova de Gaia ligt aan de Atlantische Oceaan. Het is hier over het algemeen een stuk koeler dan in de Douro-vallei en daardoor een betere plek om de ports te rijpen. Tegenwoordig is dat niet meer nodig. De meeste wijnhuizen hebben een state-of-the-art wijnkelder in de Douro-vallei gebouwd die de warmte buiten houdt. Wel kun je nog steeds in Vila Nova de Gaia terecht voor een proeverij en een rondleiding bij één van de vele kelders die er nog steeds gevestigd zijn.
De duizelingwekkende Douro-vallei
De Douro-vallei telt ongeveer 45.000 hectare aan wijngaarden en is verdeeld over drie subgebieden, die klimatologisch gezien enorm van elkaar verschillen. Baixo Corgo ligt het dichtst bij Porto en is het koelst en natst van de drie. Iets meer landinwaarts en dus warmer en droger ligt Cima Corgo, waar de bekende porthuizen als Graham’s en Dow’s hun wijngaarden hebben. Hoe meer landinwaarts, hoe warmer het wordt. Tussen Cima Corgo en de Spaanse grens vinden we Douro Superior, de warmste regio.
Meer dan alleen port
Port kennen we wel, maar er komt meer uit de Douro. Vooral in Douro Superior en in delen van Cima Corgo, gebeuren er spannende dingen. Sinds Portugal’s toetreding tot de EU wordt er meer geïnvesteerd en zijn er zowel nieuwe als gevestigde wijnmakers naar dit deel van de vallei getrokken. Niet om port te maken, maar droge, onversterkte wijnen in zowel rood als wit. Daarvan zien we de laatste jaren steeds meer.
Neem bijvoorbeeld Luis Seabra, die jarenlang de wijnen maakte voor Niepoort. Hij startte met het maken van zijn eigen wijnen in 2013 en haalt de druiven uit oude topwijngaarden in Douro Superior. Seabra trekt zijn eigen plan en zet in plaats van het druivenras de bodemsoort groots op het etiket, zoals Xisto Cru Branco, een mineralige witte wijn afkomstig van schistbodems in Douro Superior. De wijn wordt minimalistisch gemaakt om het terroir zo goed mogelijk tot uiting te laten komen in de wijn. Ook zijn rode wijnen zijn terroirgedreven en passen bij de woorden puur, elegant en eigenzinnig. Het lijkt bijna een onmogelijke opgave om in zo’n warm klimaat zulke wijnen te maken, maar de Douro kent vele zijrivieren en die geven verkoeling. Net als de hoogte, en daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt.
Luistertip
De podcast van I’ll drink to that met Luis Seabra, waarin hij de kneepjes van het wijn maken uitlegt. Super interessant, leg je notitieboekje maar vast klaar.
Voor krachtpatsers, in de goede zin van het woord, kun je terecht bij Quinta dos Murças in het hart van Cima Corgo. Een bijzondere wijn uit hun portfolio is de Quinta dos Murças VV47, afkomstig van de oudste verticale wijngaard van de Douro, aangeplant in 1947. Een wijn met een enorme concentratie en aroma’s die de Douro als geen ander weerspiegelen: zwarte bessen, pruimen, tabak en vanille.
Ook het noemen waard is Quinta de Romaneira in Alijó, ongeveer een kwartier rijden van Pinhão. Ik ben groot fan van hun Ruby Reserve Port, geconcentreerd maar verrassend doordrinkbaar. Maar ook hun onversterkte wijn van 100% touriga nacional is prachtig, prima inzetbaar als het klapstuk van een diner. Vol, rijk, veel zwart fruit (bramen, pruimen) met die fijne, wilde kruidigheid van touriga nacional.
Pak de trein
Vanuit Porto vertrekt er een paar keer per dag een boemeltrein naar Pinhão, het hart van de Douro. Ga meteen aan de rechterkant zitten, dan heb je het mooiste uitzicht over de rivier en de wijngaarden, die na een uurtje rijden in beeld komen. Dat is overigens een leuk tafereel: zodra de wijngaarden in zicht komen, staat iedereen op en gaat tekeer met hun mobieltje. Geef ze eens ongelijk. Het uitzicht is werkelijk fenomenaal.
Share:
Cotat proeven bij Utregs Wijnhuis
2022: de top 5 van Nadien de Visser